Cewka indukcyjna

Cechą dominującą elementów indukcyjnych - cewek jest indukcyjność, tj. własność, która umożliwia gromadzenie w nich energii w postaci pola magnetycznego. Jednocześnie w największym stopniu z dotychczas omówionych elementów, uwidacznia się tu wpływ szkodliwych składowych: rezystancyjnej i pojemnościowej. Element indukcyjny jest na ogół cewką z przewodnika z rdzeniem magnetycznym lub bez. Składową czynną reprezentuje rezystancja drutu oraz straty energii: w rdzeniu i na promieniowanie. Składową pojemnościową stanowią głównie pojemności międzyzwojowe. Każdą cewkę, ze względu na składową pojemnościową, charakteryzuje częstotliwość maksymalna pracy, dla której zachowuje ona jeszcze własności indukcyjności. Wartość indukcyjności jest proporcjonalna do kwadratu liczby zwojów, przy uwzględnieniu współczynnika wynikającego z geometrii cewki. Cewki indukcyjne, stosowane w elektronice to: dławiki, cewki obwodów rezonansowych i transformatory.
Zadaniem dławika jest, mówiąc najprościej, tłumienie prądu zmiennego. Jeśli pominiemy szkodliwe składowe (R i C), to tłumienie realizowane przez dławik można określić poprzez jego moduł impedancji. W zakresie małych częstotliwości dławiki są stosowane przede wszystkim układach zasilających; obecnie najczęściej w układach filtracji napięcia zasilania. Ze względu i dużą wartość wymaganej indukcyjności są one wykonywane w postaci uzwojeń nawijanych na rdzeniach, dawniej z blachy transformatorowej, dziś raczej na rdzeniach ferrytowych (ferryty — materiały z proszków spiekanych).

W zakresie wielkich częstotliwości dławiki są używane do separacji składowych stałych i zmiennych napięcia, głównie w obwodach zasilania. Wymagane indukcyjności są w tym przypadku znacznie mniejsze i dławiki nierzadko są wykonywane postaci kilkuzwojowych cewek bez rdzenia.
Dla cewek obwodów rezonansowych i filtrów, właściwie niezależnie od częstotliwości pracy, istotne są nieco inne parametry. Cewka powinna charakteryzować się dobrą stabilnością temperaturową indukcyjności oraz wykazywać jak najmniejsze straty energii. O wartości tych strat decyduje tzw. dobroć cewki. Straty energii w cewce wynikają z istnienia rezystancji cewki, strat energii w rdzeniu oraz elementach stanowiących najbliższe otoczenie cewki (np. ekran). Na wartość rezystancji cewki w zakresie niewielkich częstotliwości ma wpływ rzeczywista rezystancja przewodu. Natomiast w zakresie wielkich częstotliwości pojawia się tzw. zjawisko naskórkowości. Polega ono na tym, że prąd zaczyna płynąć jedynie blisko powierzchni przewodu. Dzięki temu zmniejsza się efektywna średnica drutu i pozornie zwiększa się jego rezystancja.